MedTech X

 ความหมายของค่า BMI BMI หรือ ดัชนีมวลกาย (Body Mass Index) เป็นค่าที่ใช้วัดระดับความสมส่วนของร่างกาย โดยคำนวณจากน้ำหนักและส่วนสูง เป็นตัวชี้วัดพื้นฐานที่แพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ใช้ในการประเมินความเสี่ยงของโรคที่เกี่ยวข้องกับน้ำหนักตัว เช่น โรคอ้วน โรคหัวใจและหลอดเลือด และเบาหวาน เป็นต้น การคำนวณ BMI สูตรการคำนวณดัชนีมวลกายคือ: BMI = น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) ส่วนสูง (เมตร) 2 \text{BMI} = \frac{\text{น้ำหนักตัว (กิโลกรัม)}}{\text{ส่วนสูง (เมตร)}^2} BMI = ส่วนสูง  ( เมตร ) 2 น้ำหนักตัว  ( กิโลกรัม ) ​ ตัวอย่างการคำนวณ: หากคุณมีน้ำหนัก 70 กิโลกรัม และสูง 1.75 เมตร BMI = 70 ( 1.75 ) 2 = 22.86 \text{BMI} = \frac{70}{(1.75)^2} = 22.86 BMI = ( 1.75 ) 2 70 ​ = 22.86 ค่า BMI ของคุณจะเท่ากับ 22.86 ซึ่งอยู่ในช่วง "น้ำหนักปกติ" การแปลผลค่า BMI ช่วง BMI (กก./ม²) การแปลผล ต่ำกว่า 18.5 น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ 18.5 – 24.9 น้ำหนักปกติ 25.0 – 29.9 น้ำหนักเกิน 30.0 ขึ้นไป โรคอ้วน (Obesity) หมายเหตุ: ค่า BMI อาจไม่ได้เหมาะสมกับทุกกลุ่มคน เช่น นักกีฬา ผู้ที่มีกล้ามเนื้อมาก หรือผู้สูงอา...

จีโนมมนุษย์ (Human Genome) คือชุดของข้อมูลทางพันธุกรรมทั้งหมดที่ประกอบขึ้นเป็นรหัสพันธุกรรมของมนุษย์ ซึ่งรวมถึงยีนและส่วนที่ไม่ใช่ยีนที่มีอยู่ในดีเอ็นเอ (DNA) ของเรา จีโนมนี้เป็นพิมพ์เขียวที่กำหนดลักษณะทางกายภาพและการทำงานของร่างกายมนุษย์ เช่น รูปร่าง สีผิว และความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ จีโนมมนุษย์เป็นแผนที่พันธุกรรมที่บรรจุข้อมูลทั้งหมดที่จำเป็นสำหรับการเจริญเติบโต พัฒนา และทำงานของร่างกายมนุษย์ โครงสร้างหลักของจีโนมมนุษย์ประกอบด้วยดีเอ็นเอ (DNA) ที่เรียงตัวเป็นเกลียวคู่ (double helix) ซึ่งประกอบด้วยนิวคลีโอไทด์สี่ชนิด ได้แก่ อะดีนีน (A), ไทมีน (T), ไซโทซีน (C) และกวานีน (G) โดยจับคู่กันในลักษณะ A-T และ C-G สร้างเป็นโครงสร้างที่มั่นคงและสามารถถ่ายทอดข้อมูลทางพันธุกรรมได้อย่างแม่นยำ โครงสร้างของจีโนมมนุษย์ • จำนวนโครโมโซม: มนุษย์มีโครโมโซมทั้งหมด 46 ชิ้น หรือ 23 คู่ ซึ่งหนึ่งในนั้นคือโครโมโซมเพศที่กำหนดเพศของบุคคล • ขนาด: จีโนมมนุษย์มีขนาดประมาณ 3 พันล้านคู่เบส (base pairs) ซึ่งเป็นหน่วยพื้นฐานที่ประกอบขึ้นเป็นดีเอ็นเอ ความสำคัญของจีโนม การศึกษาจีโนมมีความสำคัญอย่างมากในหลายด้าน: ...

โครงสร้างโปรตีน (Protein structure)             โปรตีนคือสารชีวโมเลกุลขนาดใหญ่และมีโครงสร้างซับซ้อนเกิดจากหน่วยย่อยกรดอะมิโน (amino acid) จำนวนมากตั้งแต่หลักร้อยจนถึงหลักพันหน่วยมาต่อกันเกิดเป็นสายยาว (long chains) เรียกว่า polypeptide ซึ่งในสายหรือระหว่างสายของ polypeptide เองก็จะเกิดพันธะทางเคมีขึ้นได้ทำให้โปรตีนมีโครงสร้างที่แตกต่างกันออกไปและทำให้โปรตีนเองมีคุณสมบัติที่หลากหลายและโครงสร้างซับซ้อน             กรดอะมิโนเป็นหน่วยย่อย (monomer) ของโปรตีนซึ่งประกอบไปด้วยกรดอะมิโน 20 ชนิด โครงสร้างของกรดอะมิโนประกอบด้วย หมู่อะมิโน (NH 3 ) หมู่คาร์บอกซิล (COO - ) และหมู่ R หรือ side chain ที่จับอยู่กับ alpha carbon โดยกรดอะมิโนแต่ละชนิดจะมีโครงสร้างเหมือนกันจะแตกต่างกันเพียงแค่หมู่ R เท่านั้น กรดอะมิโนแต่ละตัวจะมีเชื่อมต่อกันโดยพันธะเพปไทด์ (peptide bond) ระหว่างหมู่คาร์บอกซิลและหมู่อะมิโน ดังนั้นสิ่งที่กำหนดคุณสมบัติของโปรตีน หน้าที่ของโปรตีน และโครงสร้างของโปรตีนก็คื...

ภาพจาก : http://science.howstuffworks.com/life/cellular-microscopic/dna4.htm Chromosome , gene , DNA คืออะไร         คำเหล่านี้เราคงคุ้นหูมานานแล้ว แต่เราแยกออกหรือไม่ว่าจริงๆแล้ว chromosome , gene และ DNA นั้นมันคือส่วนไหน?  ในความเป็นจริงแล้วทั้งสามสิ่งนี้มันก็คือสิ่งเดียวกันนั่นแหละครับ เพียงแต่เรามักจะพูดในมุมมองคนละมุมมองเวลาทำความเข้าใจแค่นั้นเอง โดย DNA จะประกอบด้วย nucleotide จำนวนมากมาต่อกันเป็นสายยาวๆ ยาวมากๆ ซึ่งสุดท้ายแล้วมันก็จะขดๆรวมกันแน่นๆกับ protein ที่ชื่อว่า histone กลายเป็น Chromosome ทีนี้เนี่องจาก DNA หากนั้นเป็นคู่เบสแล้วมันมีจำนวนมากถึง 3 พันล้านคู่เบสเลยทีเดียว มันเลยแยกเก็บครับ เป็น Chromosome ทั้งหมด 46 แท่ง            แล้ว gene อยู่ส่วนไหนของทั้งสองสิ่งที่กล่าวมาข้างต้น?   gene ก็คือลำดับเบสจำนวนหนึ่งครับ เช่น gene A มี 3,000 คู่เบส อยู่บน chromosome คู่ที่ 3 เป็นต้น   จากคำอธิบายข้างต้นคงพอเข้าใจนะครับว่าทั้งสามสิ่งนี้มันคือสิ่งเดียวกับ ต่อมาเราก็มาดูว่ามันทำหน้าที่กันอย่างไรครับ DN...

d ออทิสติค(autism) คืออะไร ออทิสติค(autism) คืออะไร ออทิสติค(autism) คืออะไร ที่มาภาพ : http://theinspirationroom.com/daily/2009/treehouse-talk-about-autism/              Autism spectrum disorder (ASD) หรือที่คนไทยคุ้นหูว่า ออทิสติค เป็นความผิดปกติ (syndrome) ในด้านการพัฒนาการทางระบบประสาท (neurodevelopment disorder) ที่ส่งผลให้เกิดลักษณะทางพฤติกรรมที่ผิดปกติ 3 ด้าน ได้แก่ ด้านสังคม (social interaction) ด้านภาษาและการสื่อสาร (language and communication) และ ด้านพฤติกรรมแบบซ้า (repetitive-restrictive behaviors) โดยช่วงระหว่างปี 1991 ถึง 1997 พบว่ามีความชุก(prevalence) ของโรคเพิ่มสูงมากถึง 556% โดยการเพิ่มขึ้นนี้สูงกว่าโรคมะเร็ง หรือว่า Down syndrome เสียอีก โดยความผิดปกติในกลุ่มของ ASD จะถูกแบ่งตามลักษณะทางพฤติกรรม 3 ด้านดังที่กล่าวไปข้างต้น โดย Diagnostic and Statistical Manual of mental disorder, Fourth Edition ,Text Revision (DSM-IV-TR) ได้มีแบ่ง ASD ออกเป็น 5 Subtype ดังนี้                   ...

สารพันธุกรรม (genetic materials) ห มายถึงสารที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตทั้งสิ่งมีชีวิตระดับโปรคาริโอต (prokaryote) และยูคาริโอต (eukaryote) โดยสารพันธุกรรมประกอบด้วย ดีเอ็นเอ (deoxyribonucleic acid หรือ DNA) และอาร์เอ็นเอ (ribonucleic acid หรือ RNA) การเก็บรักษาข้อมูลพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตเกิดจากการเรียงลำดับของหน่อยย่อยที่สุดของ DNA และ RNA อย่างเป็นระเบียบและมีความหมาย ซึ่งหน่อยย่อยของดีเอ็นเอและอาร์เอ็นเอเราเรียกว่า นิวคลีโอไทด์ (nucleotide) สิ่งมีชีวิตจะทำการแปลรหัสข้อมูลนิวคลีโอไทด์เหล่านี้ออกมาเป็นโปรตีนเพื่อทำหน้าที่ต่าง ๆ ของเซลล์หรือร่างกายของสิ่งมีชีวิตต่อไปผ่านการทำงานร่วมกันตั้งแต่ DNA RNA ไปจนถึงขั้นตอนการสั่งเคราะห์โปรตีน อย่างไรก็ตามสิ่งมีชีวิตบางประเภทจะเก็บข้อมูลพื้นฐานของตัวเองในรูปแบบของ RNA เท่านั้น เช่นไวรัสในกลุ่มรีโทรไวรัส หรือที่เรารู้จักกันดีก็คือไวรัสโควิด ภาพที่ 1 แสดงโครงสร้างจำลองของ DNA ที่มาภาพ : http://becuo.com/red-dna-wallpaper   DNA (deoxyribonucleic acid )                  D...

องค์ประกอบของเลือด เลือดของเราประกอบด้วยอะไรบ้าง ส่วนประกอบของเลือด เลือดของเราประกอบด้วยอะไรบ้าง?            เลือดเป็นองค์ประกอบสำคัญของร่างกายที่เราคุ้นเคยเป็นอย่างดี ซึ่งเลือดสีแดง ๆ ของเรานั้นจะมีองค์ประกอบหลายส่วนมีทั้ง เม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว เกร็ดเลือด นอกจากนั้นยังมีสารชีวโมเลกุล เช่นน้ำตาล ไขมัน ร่วมถึงฮอร์โมน และออกซิเจน ซึ่งสารเหล่านี้ถูกส่งไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายผ่านทางระบบหลอดเลือด และเลือดทั้งนั้นครับ โดยในวันนี้เราจะเน้นในองค์ประกอบส่วนทางด้าน hematology คือพวกเม็ดเลือดและองค์ประกอบหลัก ๆ เท่านั้น ซึ่งเลือดของเรานั้นมีองค์ประกอบหลัก 2 ส่วนครับดังนี้ ส่วนที่เป็นของเหลว (Plasma)  คิดเป็นร้อยละ 55 ขององค์ประกอบทั้งหมด โดยมีน้ำเป็นองค์ประกอบหลักถึง 95% ที่เหลือเป็นสารอาหาร แก๊ส เอนไซม์ต่างๆ หน้าที่คือ ลำเลียงอาหารไปยังเซลล์ต่างๆในร่างกาย และนำของเสียไปยังอวัยวะขับถ่าย ส่วนที่เป็นเซลล์  คิดเป็นร้อยละ 45 ขององค์ประกอบทั้งหมด ประกอบไปด้วย เม็ดเลือดแดง  เม็ดเลือดขาว และ เกร็ดเลือด เม็ดเลือดแดง (red blood cel...