MedTech X

คำแนะนำการตรวจ Tumor Marker ในเลือด Tumor markers เป็นสารชีวโมเลกุลที่สามารถตรวจพบได้ในเลือด ปัสสาวะ หรือเนื้อเยื่อของร่างกาย โดยมักถูกผลิตขึ้นโดยเซลล์มะเร็งหรือเซลล์ปกติที่มีการตอบสนองต่อมะเร็ง การตรวจ tumor markers ในเลือดเป็นหนึ่งในเครื่องมือที่ช่วยในการคัดกรอง ติดตาม และวินิจฉัยโรคมะเร็ง อย่างไรก็ตาม ค่าของ tumor markers อาจได้รับอิทธิพลจากปัจจัยอื่น เช่น ภาวะอักเสบ โรคเรื้อรัง และปัจจัยทางพันธุกรรม ดังนั้น การแปลผลต้องทำอย่างระมัดระวังร่วมกับข้อมูลทางคลินิกอื่น ๆ ประเภทของ Tumor Markers ที่นิยมตรวจในเลือด Alpha-fetoprotein (AFP) ใช้ในการตรวจหามะเร็งตับ (Hepatocellular carcinoma) สามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้มะเร็งของอัณฑะและรังไข่ ค่า AFP สูงอาจเกิดจากภาวะอื่น เช่น ตับแข็งและไวรัสตับอักเสบ Carcinoembryonic Antigen (CEA) ใช้ติดตามมะเร็งลำไส้ใหญ่และทวารหนัก สามารถเพิ่มขึ้นในมะเร็งตับอ่อน มะเร็งปอด มะเร็งกระเพาะอาหาร และมะเร็งเต้านม ระดับ CEA อาจสูงขึ้นในผู้สูบบุหรี่หรือผู้ที่มีภาวะอักเสบเรื้อรัง Prostate-Specific Antigen (PSA) ใช้คัดกรองและติดตามมะเร็งต่อมลูกหมาก ค่า PSA อาจสูงขึ้นจากภาวะอ...

การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (Complete Blood Count - CBC) เป็นหนึ่งในการตรวจทางห้องปฏิบัติการที่ใช้กันอย่างแพร่หลายเป็นพื้นฐานการตรวจเลยทีเดียว โดยจะถูกนำมาใช้เพื่อประเมินสุขภาพโดยรวม คัดกรองภาวะโลหิตจาง การติดเชื้อ และโรคเกี่ยวกับเลือดอื่น ๆ การแปลผล CBC อย่างถูกต้องช่วยให้แพทย์สามารถวินิจฉัยและติดตามอาการของโรคได้อย่างแม่นยำ ในบทความนี้ เราจะอธิบายองค์ประกอบหลักของ CBC และความหมายของค่าที่ตรวจพบ องค์ประกอบหลักของการตรวจ CBC และการแปลผล การตรวจ CBC ประกอบด้วยค่าพื้นฐานหลักที่สำคัญ ได้แก่ 1. เม็ดเลือดแดง (Red Blood Cells - RBCs) เม็ดเลือดแดงมีหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปยังเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย ค่าที่สำคัญที่ใช้ประเมินเม็ดเลือดแดง ได้แก่: ปริมาณของเม็ดเลือดแดง (RBC count): ค่าปกติในเพศชายประมาณ 4.7-6.1 ล้านเซลล์/ไมโครลิตร และในเพศหญิง 4.2-5.4 ล้านเซลล์/ไมโครลิตร ค่าที่ต่ำอาจบ่งบอกถึงภาวะโลหิตจาง ในขณะที่ค่าที่สูงอาจสัมพันธ์กับภาวะขาดน้ำหรือโรคไขกระดูก ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin - Hgb): เป็นโปรตีนในเม็ดเลือดแดงที่ทำหน้าที่ขนส่งออกซิเจน ค่าในเพศชายปกติอยู่ที่ 13.8-17.2 g/dL และใน...

การตรวจฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือด ฮอร์โมนไทรอยด์คือฮอร์โมนที่ผลิตโดยต่อมไทรอยด์ ซึ่งตั้งอยู่ที่บริเวณลำคอของเรา มีหน้าที่สำคัญในการควบคุมกระบวนการเผาผลาญในร่างกาย โดยเฉพาะการทำงานของเซลล์ต่าง ๆ โดยฮอร์โมนหลักที่ถูกผลิตออกมาได้แก่ Triiodothyronine (T3) และ Thyroxine (T4) ซึ่งมีบทบาทในการควบคุมการเติบโต การพัฒนาของร่างกาย รวมถึงการรักษาอุณหภูมิของร่างกายและระดับไขมันในเลือด นอกจาก T3 และ T4 แล้ว Thyroid Stimulating Hormone (TSH) ซึ่งถูกผลิตโดยต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland) มีหน้าที่กระตุ้นการผลิตและหลั่งฮอร์โมน T3 และ T4 จากต่อมไทรอยด์ การวัดระดับ TSH เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดสำคัญในการประเมินการทำงานของต่อมไทรอยด์ เนื่องจาก TSH จะเพิ่มขึ้นหรือลดลงเพื่อปรับสมดุลฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกาย หน้าที่ของฮอร์โมนไทรอยด์ 1. ควบคุมการเผาผลาญ: ฮอร์โมน T3 และ T4 ช่วยกระตุ้นการเผาผลาญพลังงานในเซลล์ ทำให้ร่างกายสามารถใช้พลังงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ. 2. ส่งเสริมการเจริญเติบโต: ฮอร์โมนเหล่านี้มีบทบาทสำคัญต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของร่างกาย โดยเฉพาะในเด็ก. 3. ควบคุมอุณหภูมิ: ฮอร์โมนไทรอยด์ช่วยในการรักษา...

"ทำไมการแปลผลทดสอบทางพันธุกรรมถึงไม่ใช่เรื่องง่าย" ในปัจจุบันมีการนำเทคโนโลยีการวิเคราะห์ลำดับพันธุกรรมที่ทันสมัยมาใช้มากขึ้นในประเทศไทย แต่การแปลผลทดสอบทางพันธุกรรมนั้นเป็นกระบวนการที่ซับซ้อนและท้าทายอย่างมาก แม้แต่บุคลากรทางการแพทย์ทั่วไปก็ยังไม่สามารถที่จะแปลผลการทดสอบเหล่านี้ได้ด้วยตนเอง เนื่องจากมีหลายปัจจัยที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของการวินิจฉัยโรคและการวางแผนการรักษา ในบทความนี้จะอธิบายเหตุผลที่ทำให้การแปลผลทดสอบทางพันธุกรรมไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างที่เราคิดกันครับ พร้อมกับการพูดถึงเทคนิคต่างๆ ที่ใช้ในปัจจุบัน เช่น single gene Test หรือ muti-genes panel test, Whole Exome Sequencing (WES), และ Whole Genome Sequencing (WGS) ความซับซ้อนของข้อมูลพันธุกรรม 1. ความหลากหลายของยีนและความผิดปกติ ยีนแต่ละตัวในร่างกายของคนเรานั้นสามารถมีการกลายพันธุ์ได้หลายรูปแบบ ซึ่งส่งผลต่อความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ การตรวจสอบความผิดปกติทางพันธุกรรมจึงต้องใช้เทคนิคที่หลากหลาย เช่น การตรวจโครโมโซมอะเรย์ (Chromosomal Microarray Analysis) และการตรวจหายีนส์กลายพันธุ์ (Mutation...

โพแทสเซียมในเลือดสำคัญอย่างไร และการแปลผล โพแทสเซียม (Potassium) เป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทสำคัญอย่างมากในร่างกาย โดยเฉพาะการทำงานของระบบประสาทและกล้ามเนื้อ รวมถึงการรักษาสมดุลของของเหลวในเซลล์และระบบไหลเวียนเลือดเรา ดังนั้นระดับโพแทสเซียมที่เหมาะสมในเลือดจึงมีความสำคัญอย่างมากกับร่างกายของเรา เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของระดับโพแทสเซียมสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างรุนแรงได้ครับ บทบาทสำคัญของโพแทสเซียมในร่างกาย การส่งสัญญาณประสาท โพแทสเซียมมีบทบาทในการช่วยส่งสัญญาณระหว่างเซลล์ประสาท ทำให้ระบบประสาททำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การควบคุมการเคลื่อนไหว การตอบสนองต่อสิ่งเร้า และการทำงานของสมอง การทำงานของกล้ามเนื้อ ระดับโพแทสเซียมที่เหมาะสมช่วยให้กล้ามเนื้อหดตัวและคลายตัวได้อย่างปกติ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจที่ต้องการโพแทสเซียมเพื่อควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ การรักษาสมดุลกรด-ด่าง (pH) โพแทสเซียมช่วยควบคุมสมดุลกรด-ด่างในร่างกาย โดยทำงานร่วมกับโซเดียมและแร่ธาตุอื่น ๆ การควบคุมความดันโลหิต โพแทสเซียมมีส่วนช่วยลดความดันโลหิต โดยส่งผลต่อการขยายตัวของหลอดเลือด และลดผลกระทบของโซเดียมในร่างกาย การแ...

  การอ่านผลตรวจไขมันในเลือดด้วยตนเอง การตรวจไขมันในเลือดเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยประเมินความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงการติดตามสุขภาพของผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของไขมัน การอ่านและแปลผลตรวจไขมันในเลือดควรคำนึงถึงค่าปกติและปัจจัยที่มีผลต่อการวินิจฉัยอย่างเหมาะสม ไขมันในเลือดคืออะไร? ไขมันในเลือดเป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบร่างกายที่ใช้ในการเก็บพลังงานและสร้างส่วนประกอบของเซลล์ต่างๆ ไขมันในเลือดมีหลายชนิด เช่น ไตรกลีเซอไรด์ (Triglycerides) และโคเลสเตอรอล (Cholesterol) ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของเยื่อหุ้มเซลล์และเป็นตัวตั้งต้นของฮอร์โมนหลายชนิดในร่างกาย โคเลสเตอรอลคืออะไร? โคเลสเตอรอลเป็นสารไขมันชนิดหนึ่งที่ร่างกายสามารถผลิตได้เองในตับ และยังสามารถรับจากอาหาร เช่น เนื้อสัตว์ ไข่ และผลิตภัณฑ์นม โคเลสเตอรอลในร่างกายแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่: โคเลสเตอรอลชนิดดี (HDL - High-Density Lipoprotein) : ทำหน้าที่ขนส่งโคเลสเตอรอลส่วนเกินจากเนื้อเยื่อต่างๆ กลับไปยังตับเพื่อกำจัด ช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด โคเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL - Low-Density Lipoprotein) : ทำหน้าที่ขนส่ง...

  การตรวจสุขภาพประจำปีเบื้องต้น ต้องตรวจอะไรบ้าง? การตรวจสุขภาพประจำปีเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้คุณทราบและติดตามสุขภาพของตัวเอง เพื่อป้องกันการเกิดโรคและตรวจพบโรคในระยะเริ่มต้น การตรวจสุขภาพเบื้องต้นมักครอบคลุมการตรวจร่างกายทั่วไปและการตรวจในห้องปฏิบัติการทางการเพทย์ ซึ่งอาจแตกต่างกันตามช่วงอายุ เพศ และปัจจัยเสี่ยงส่วนบุคคล ดังนี้: การตรวจสุขภาพเบื้องต้นทั่วไป ซักประวัติสุขภาพ ประวัติการเจ็บป่วยในอดีต โรคประจำตัว ประวัติครอบครัวเกี่ยวกับโรคต่างๆ การตรวจร่างกายทั่วไป การวัดความดันโลหิต การตรวจน้ำหนักและส่วนสูง การตรวจชีพจร การตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจเลือด เช่น ตรวจระดับน้ำตาลในเลือด (Fasting Blood Sugar) ตรวจระดับไขมันในเลือด (Cholesterol, Triglycerides, HDL, LDL) ตรวจการทำงานของตับและไต (Liver Function Test, Kidney Function Test) การตรวจปัสสาวะ การตรวจอุจจาระ (ในบางกรณี) การตรวจเอกซเรย์ทรวงอก เพื่อประเมินความผิดปกติของปอดและหัวใจ การเตรียมตัวก่อนการตรวจสุขภาพ งดอาหารและเครื่องดื่ม งดอาหารและเครื่องดื่ม (ยกเว้นน้ำเปล่า) อย่างน้อย 8-12 ชั่วโมงก่อนการตรวจเลือด งดแอลกอฮอล์และบุหรี่...

 ตรวจไขมันในเลือด ต้องเตรียมตัวอะไรบ้าง? การตรวจไขมันในเลือดเป็นหนึ่งในวิธีสำคัญที่ช่วยประเมินความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด การตรวจนี้สามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับระดับไขมันในเลือดของคุณได้ เช่น คอเลสเตอรอลชนิดต่างๆ และไตรกลีเซอไรด์ เพื่อให้ผลการตรวจมีความถูกต้องแม่นยำ การเตรียมตัวเองให้ถูกวิธีก่อนได้รับตรวจจึงเป็นสิ่งสำคัญ ต่อไปนี้คือสิ่งที่คุณควรรู้และปฏิบัติตามก่อนเข้ารับการตรวจไขมันในเลือด: 1. งดอาหารและเครื่องดื่ม ในกรณีที่ต้องตรวจระดับไขมันอย่างละเอียด เช่น LDL-C, HDL-C, และไตรกลีเซอไรด์ แพทย์อาจแนะนำให้งดอาหารและเครื่องดื่ม (ยกเว้นน้ำเปล่า) เป็นเวลา 8-12 ชั่วโมงก่อนการตรวจ การงดอาหารช่วยลดผลกระทบจากอาหารที่เพิ่งบริโภคต่อระดับไขมันในเลือด ทำให้ผลการตรวจแม่นยำมากขึ้น 2. งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 24 ชั่วโมงก่อนตรวจ เนื่องจากแอลกอฮอล์สามารถเพิ่มระดับไตรกลีเซอไรด์ในเลือดได้ 3. งดกิจกรรมหนัก หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหรือกิจกรรมที่ต้องใช้แรงมากในวันก่อนตรวจ เพราะอาจส่งผลต่อระดับไขมันในเลือด 4. แจ้งข้อมูลยาที่รับประทาน หากคุณกำลังใช้ยา วิตาม...

บทบาทของนักเทคนิคการแพทย์ในปี 2025 มีการพัฒนาอย่างก้าวกระโดด เพื่อตอบสนองต่อความต้องการที่เพิ่มขึ้นของระบบสาธารณสุขและเทคโนโลยีที่เข้ามามีบทบาทสำคัญในวงการแพทย์ หลังจากที่เทคนิคการแพทย์ได้เข้ามามีบทบาทและมีการรับรู้ในส่วนภาคประชาชนอย่างมากในช่วงของการระบาดของโควิดช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา อย่างไรก็ตามการพัฒนาของวงการเทคนิคการแพทย์ก็ยังมีอย่างต่อเนื่องและมีเรื่องราวใหม่ๆ เข้ามา การวิเคราะห์และการวินิจฉัย นักเทคนิคการแพทย์ในปี 2025 มีบทบาทสำคัญในการวิเคราะห์และการวินิจฉัยโรคด้วยการใช้เทคโนโลยีขั้นสูง ไม่ว่าจะเป็นการใช้เครื่องมือที่มีความแม่นยำสูง การตรวจเลือด การตรวจปัสสาวะ การตรวจโรคด้วย DNA และการตรวจทางจุลชีววิทยา ซึ่งทั้งหมดนี้จะช่วยให้นักเทคนิคการแพทย์สามารถให้ข้อมูลที่ถูกต้องและรวดเร็วแก่แพทย์และผู้ป่วยได้ การใช้เทคโนโลยีขั้นสูง เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) และเครื่องจักรเรียนรู้ (Machine Learning) เป็นส่วนหนึ่งของการทำงานของนักเทคนิคการแพทย์ในปี 2025 นักเทคนิคการแพทย์จะต้องมีความรู้และทักษะในการใช้โปรแกรมและเครื่องมือต่าง ๆ เพื่อช่วยในการวิเคราะห์ข้อมูลและเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน การค...

การเจาะเลือดเพื่อตรวจน้ำตาล เป็นวิธีที่ใช้ในการวินิจฉัย และติดตามผู้ป่วยโรคเบาหวานทั้งคนปกติ และผู้ที่ตั้งครรภ์ ในปัจจุบันการตรวจเราจะพบได้ 2 ลักษณะ ได้แก่การตรวจผ่านการเจาะที่ปลายนิ้วและทราบผลในทันที กับการเจาะเลือดที่เส้นเลือดทั้งข้อพับ และหลังมือ (เจาะใส่หลอดเลือด) ซึ่งหลายคนอาจจะสงสัยว่าทั้งสองวิธีที่นี้ต่างกันอย่างไร วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับ 2 วิธีนี้กันครับ (ในบทความนี้พูดถึงความแตกต่างของการตรวจค่าน้ำตาลผ่านปลายนิ้ว และเส้นเลือดครับ ไม่ได้หมายถึงวิธีการเตรียมตัวเพื่อตรวจเลือด อย่างการกินน้ำตาล การกินอาหาร 2 ชม และเจาะเลือดนะครับ อย่าสับสน) 1. การตรวจค่าน้ำตาลปลายนิ้ว (Capillary blood glucose) วิธีการ: ใช้เข็มเจาะที่ปลายนิ้วเพื่อเก็บตัวอย่างเลือดจากเส้นเลือดฝอย โดยเลือดจะถูกนำไปวัดด้วยเครื่องตรวจวัดระดับน้ำตาลที่พกพาได้ • ข้อดี:  ผลรวดเร็ว สามารถทราบผลได้ทันทีหลังจากการเจาะ. ไม่ต้องอดอาหารก่อนตรวจ ทำให้สะดวกสำหรับผู้ป่วย • ข้อจำกัด:  ผลอาจมีความคลาดเคลื่อนสูงกว่าการเจาะเลือดจากเส้นเลือด โดยอาจมีความแตกต่างประมาณ 15-20 mg/dL เหมาะสำหรับการติดตามระ...

ไวรัสตับอักเสบบี (Hepatitis B)      ไวรัสตับอักเสบบีเป็นสาเหตุของการติดเชื้อที่ตับชนิดรุนแรงที่พบบ่อยที่สุดในโลกโดยมากกว่า 2 พันล้านคนหรือ 1 ใน 3 ของประชากรโลกมีเชื้อไวรัสตับอักเสบบี และในทุกปีมีผู้เสียชีวิตจากเชื้อไวรัสตับอักเสบบีสูงถึง 1 ล้านคนถึงแม้ว่าในปัจจุบันเราจะมีวิธีป้องกันและรักษาการติดเชื้อไวรัสนี้แล้วก็ตาม การระบาดของเชื้อไวรัสตับอักเสบบีจะเป็นในลักษณะ silent epidemic เพราะคนส่วนจะไม่แสดงอาการผิดปกติเมื่อมีการติดเชื้อ หรือมีการติดเชื้อแบบเรื้อรัง (chronically infected) ทำให้คนกลุ่มนี้มีการแพร่เชื้อไปสุ่คนอื่นโดยที่ไม่รู้ตัว      ไวรัสตับอักเสบบีเป็นไวรัสที่ติดต่อผ่านทางเลือด และสารคัดหลั่งต่าง ๆ (body fluids) ซึ่งเกิดจากความเสี่ยงจากการสัมผัสเลือด การมีเพศสัมพันธุ์แบบไม่ป้องกัน การใช้สารเสพติดผ่านเข็มที่ไม่สะอาดหรือมีการใช้ซ้ำ และยังสามารถติดต่อจากแม่สู่ลูกได้ตอนตั้งครรภ์ได้อีกด้วย อย่างไรก็ตามไวรัสตับอักเสบบีนั้นมีวิธีป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีนในผู้ที่ไม่เคยได้รับเชื้อมาก่อน ซึ่งในปัจจุบันเราใช้วิธีการตรวจเลือด (blood test) เพื่อวินิจฉัยว่าในตั...