ข้ามไปที่เนื้อหาหลัก

ลำดับการเจาะเก็บเลือดใส่หลอด (order of blood draw) มีความสำคัญอย่างไร

ลำดับการเจาะเก็บเลือดใส่หลอด (Order of Blood Draw)

การเจาะเก็บเลือดเพื่อการตรวจวินิจฉัยเป็นขั้นตอนที่สำคัญในงานทางการแพทย์ การปฏิบัติที่ถูกต้องช่วยให้ได้ตัวอย่างที่มีคุณภาพ ลดความเสี่ยงของการปนเปื้อนระหว่างหลอดเก็บเลือด และเพิ่มความแม่นยำของผลการตรวจ ลำดับการเจาะเก็บเลือดได้รับการกำหนดโดยมาตรฐานสากล เช่น จาก Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI) ซึ่งมีเหตุผลเพื่อป้องกันการปนเปื้อนสารเติม (additives) ในหลอดต่างๆ ต่อไปนี้คือลำดับและรายละเอียดของหลอดเก็บเลือด:

1. หลอดสำหรับการเพาะเชื้อ (Blood Culture Bottles)

  • ลักษณะ: ขวดสำหรับเก็บตัวอย่างเลือดในระบบปลอดเชื้อ

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจการติดเชื้อในกระแสเลือด (bacteremia/septicemia)

  • เหตุผล: การเพาะเชื้อจำเป็นต้องได้ตัวอย่างที่ปลอดจากการปนเปื้อนสารอื่นๆ ก่อนเก็บตัวอย่างในหลอดอื่น

2. หลอดสีฟ้าใส่สารโซเดียมซิเตรต (Light Blue Top)

  • ลักษณะ: มีสารโซเดียมซิเตรต (3.2% หรือ 3.8%)

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การแข็งตัวของเลือด (Coagulation tests) เช่น PT, APTT, INR

  • เหตุผล: สารโซเดียมซิเตรตทำหน้าที่จับแคลเซียมในเลือดเพื่อป้องกันการแข็งตัว

3. หลอดสีแดง (Red Top)

  • ลักษณะ: ไม่มีสารเติม หรือมีเจลช่วยแยกเซรั่ม

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจทางเคมีคลินิก (Serum Chemistry) เช่น การตรวจเอนไซม์ตับ การตรวจระดับฮอร์โมน การตรวจระดับยาหรือสารพิษ

  • เหตุผล: ใช้เพื่อให้ได้เซรั่มที่ปราศจากสารเติมใดๆ

4. หลอดสีทองหรือหลอด SST (Serum Separator Tube)

  • ลักษณะ: มีเจลแยกเซรั่มและสารกระตุ้นการแข็งตัว

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจทางเคมีคลินิกและฮอร์โมน เช่นเดียวกับหลอดสีแดง

  • เหตุผล: เจลช่วยแยกเซรั่มจากส่วนประกอบเลือดอื่นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

5. หลอดสีเขียว (Green Top)

  • ลักษณะ: มีสารเฮพาริน (Lithium Heparin หรือ Sodium Heparin)

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจทางเคมีคลินิกในพลาสมา เช่น การตรวจแก๊สในเลือด (Blood Gas) การตรวจอิเล็กโทรไลต์

  • เหตุผล: สารเฮพารินช่วยป้องกันการแข็งตัวของเลือด

6. หลอดสีม่วง (Lavender Top)

  • ลักษณะ: มีสาร EDTA (Ethylenediaminetetraacetic acid)

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC), HbA1c, การตรวจ DNA

  • เหตุผล: EDTA ช่วยจับแคลเซียมในเลือดและรักษาสภาพเม็ดเลือดได้ดีที่สุด

7. หลอดสีเทา (Gray Top)

  • ลักษณะ: มีสารโพแทสเซียมออกซาเลตและโซเดียมฟลูออไรด์

  • เหมาะสำหรับตรวจ: การตรวจระดับน้ำตาลในเลือด (Glucose Testing)

  • เหตุผล: สารโซเดียมฟลูออไรด์ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการสลายน้ำตาล

8. หลอดสีอื่นๆ (ถ้ามี)

  • หลอดสีเหลือง (ACD Tube): ใช้สำหรับตรวจทางพันธุกรรม

  • หลอดสีดำ: ใช้สำหรับการวัดอัตราการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง (ESR)

เหตุผลในการปฏิบัติตามลำดับการเจาะเก็บเลือด

  • ป้องกันการปนเปื้อนสารเติม: เช่น สาร EDTA ในหลอดสีม่วงอาจรบกวนการตรวจแคลเซียมหรือโพแทสเซียมในหลอดอื่น

  • เพิ่มความแม่นยำของผลตรวจ: ตัวอย่างเลือดที่ได้จะเหมาะสมกับการตรวจในแต่ละหลอด

การเจาะเก็บเลือดในลำดับที่เหมาะสมช่วยลดความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นและเพิ่มคุณภาพของผลตรวจ การเรียนรู้และปฏิบัติตามมาตรฐานเหล่านี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับบุคลากรทางการแพทย์ เช่น เทคนิคการแพทย์และพยาบาล


https://blog.degruyter.com/order-blood-draw-importance-blood-sample-collection/

ป้ายกำกับ

Labels:

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

หลอดใส่เลือดมี่กี่ชนิด (tube เลือดมี่กี่ชนิด)

        หลาย ๆ ท่านอาจสงสัยนะครับว่าเวลามีนัดต้องไปพบแพทย์ และเมื่อถึงเวลาเจาะเลือด ทำไมถึงต้องเก็บเลือดเราไปทีละหลาย ๆ หลอดและในการนัดแต่ละครั้งก็มีการเจาะเลือดไปไม่เหมือนเดิมกับครั้งก่อน วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจกันครับว่าหลอดใส่เลือดแต่ละแบบมีความแตกต่างกันอย่างไร         ปัจจุบันในทางการแพทย์หลอดสำหรับเก็บตัวอย่างเลือดนั้นถูกพัฒนามาหลายรูปแบบด้วยกัน เพื่อให้มีประสิทธิภาพสำหรับตรวจทางห้องปฏิบัติการรวมถึงระยะในการเก็บรักษาตัวอย่างเลือดให้มีความเหมาะสม และมีประสิทธิภาพสูงสุดตามวัตถุประสงค์ของการตรวจทางห้องปฏิบัติการครับ สำหรับในวันนี้จะพามาทำความรู้จักกับหลอดเลือดพื้นฐานที่ใช้ในการตรวจประจำของโรงพยาบาลโดยทั่วไปครับ  สิ่งที่อยู่ในหลอดเลือดแต่ละสี        สิ่งที่อยู่ข้างในหลอดเลือดสีต่าง ๆ คือ สารเคมีที่ป้องกันการแข็งตัวของเลือด (สารกันเลือดแข็ง) โดยในหลอดแต่ละสีก็จะมีสารกันเลือดแข็งคนละชนิดกันครับ ซึ่งสาเหตุที่ต้องใช้สารกันเลือดแข็งหลายชนิด ไม่สามารถใช้ชนิดเดียว หรือหลอดเดียวสำหรับารตรวจได้ทั้งหมดก็เพราะว่าส...
แสดงความคิดเห็น
Read more »

DNA ตอนที่ 1 : DNA คืออะไร และโครงสร้างของ DNA

สารพันธุกรรม (genetic materials) ห มายถึงสารที่ทำหน้าที่เก็บข้อมูลพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตทั้งสิ่งมีชีวิตระดับโปรคาริโอต (prokaryote) และยูคาริโอต (eukaryote) โดยสารพันธุกรรมประกอบด้วย ดีเอ็นเอ (deoxyribonucleic acid หรือ DNA) และอาร์เอ็นเอ (ribonucleic acid หรือ RNA) การเก็บรักษาข้อมูลพื้นฐานของสิ่งมีชีวิตเกิดจากการเรียงลำดับของหน่อยย่อยที่สุดของ DNA และ RNA อย่างเป็นระเบียบและมีความหมาย ซึ่งหน่อยย่อยของดีเอ็นเอและอาร์เอ็นเอเราเรียกว่า นิวคลีโอไทด์ (nucleotide) สิ่งมีชีวิตจะทำการแปลรหัสข้อมูลนิวคลีโอไทด์เหล่านี้ออกมาเป็นโปรตีนเพื่อทำหน้าที่ต่าง ๆ ของเซลล์หรือร่างกายของสิ่งมีชีวิตต่อไปผ่านการทำงานร่วมกันตั้งแต่ DNA RNA ไปจนถึงขั้นตอนการสั่งเคราะห์โปรตีน อย่างไรก็ตามสิ่งมีชีวิตบางประเภทจะเก็บข้อมูลพื้นฐานของตัวเองในรูปแบบของ RNA เท่านั้น เช่นไวรัสในกลุ่มรีโทรไวรัส หรือที่เรารู้จักกันดีก็คือไวรัสโควิด ภาพที่ 1 แสดงโครงสร้างจำลองของ DNA ที่มาภาพ : http://becuo.com/red-dna-wallpaper   DNA (deoxyribonucleic acid )                  D...
แสดงความคิดเห็น
Read more »

ความแตกต่างระหว่าง Leukemoid Reaction และ Chronic myeloid leukemia (CML)

***แก้ไขหน่วยในภาพ cell/ml เป็น cell/ul Leukemoid Reaction (LR) คือ ภาวะหนึ่งที่ร่างกายมีการสร้างเม็ดเลือดขาวออกมาในปริมาณมาก (>50,000 cell/ul) เพื่อตอบสนองต่อ ภาวะความผิดปกติบางอย่าง เช่นภาวะการติดเชื้ออย่างรุนแรง (severe infection)  เม็ดเลือดขาวที่เพิ่มขึ้นผิดปกติจำนวนมากจะเป็น mature cells  แต่ก็อาจพบเม็ดเลือดขาวระยะตัวอ่อนได้บ้างซึ่งการที่เราพบเม็ดเลือดตัวอ่อนในเลือดจะเรียกว่า Shift to the left  โดยเมื่อส่องดูเสมียร์เลือด (blood smear) ด้วยกล้องจุลทรรศน์แล้วจะพบว่ามีลักษณะที่คล้ายกับโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิด Chronic myeloid leukemia (CML) แต่ก็มีลักษณะที่สามารถทำให้แยกออกจากกันได้ครับโดยการวินิจฉัย LR นั้นจะเป็น exclusion criteria ของมะเร็งเม็ดเลือดขาว CML เช่น ความผิดปกติของเม็ดเลือดแดง เกร็ดเลือด และชนิดของเม็ดเลือดขาวตัวเต็มวัย หรือการเพิ่มขึ้นของค่า  Leukocyte alkaline phosphatase (LAP)  ใน LR Chronic myeloid leukemia (CML) เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวในสาย myeloid ชนิดเรื้องรัง โดยผู้ป่วย CML ส่วนใหญ่มีสาเหตุการเกิดโรคมาจากการกลายพั...
แสดงความคิดเห็น
Read more »